Cùng với sự cạnh tranh ngày càng tăng về giá cả cạnh tranh, sản phẩm đặc biệt và lòng trung thành của khách hàng, doanh nghiệp phải liên tục đánh giá về giá trị mà họ tạo ra. Một trong những cách hữu hiệu nhất là sử dụng mô hình chuỗi giá trị của Michael Porter. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết về mô hình này.
Khái niệm về mô hình chuỗi giá trị của Michael Porter
Mô hình phân tích chuỗi giá trị của M.Porter trong tiếng Anh được gọi là Porter’s Value Chain Analysis.
Mô hình phân tích chuỗi giá trị của M.Porter đưa ra năm 1985 trong cuốn Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance là công cụ phân tích quan trọng để tìm hiểu các hoạt động bên trong một tổ chức sẽ tạo ra giá trị cho khách hàng như thế nào.
Phân tích chuỗi giá trị dựa trên nguyên lí là các tổ chức tồn tại nhằm tạo ra giá trị cho khách hàng của mình. Trong phân tích chuỗi giá trị, các hoạt động của tổ chức được chia thành các nhóm hoạt động có thể tạo ra giá trị cho khách hàng.
Tổ chức có thể đánh giá năng lực của mình một cách có hiệu quả hơn bằng cách xác định và đánh giá từng hoạt động. Mỗi hoạt động tạo ra giá trị được coi là một nguồn lực để tạo ra lợi thế cạnh tranh cho tổ chức.
Ý nghĩa về mô hình chuỗi giá trị của Michael Porter?
Khi phân tích về mô hình chuỗi giá trị ở bên trong tổ chức sẽ giúp bạn nhận ra cách mà bạn có thể giảm chi phí, loại bỏ khoản hao phí, tối ưu hóa công sức và tăng lợi nhuận. Một doanh nghiệp bắt đầu phân tích có thể bằng cách xác định từng phần của một quy trình sản xuất, hãy lưu ý các bước có thể được loại bỏ và các cải tiến có thể xảy ra. Khi làm như vậy, các doanh nghiệp có thể xác định được các giá trị tốt nhất nằm ở đâu đối với khách hàng và mở rộng hoặc cải thiện các giá trị đó nhằm tiết kiệm chi phí hoặc nâng cao sản xuất. Vào bước cuối quy trình, khách hàng có thể nhận thấy được các sản phẩm có chất lượng cao với mức chi phí thấp hơn.
Quy trình thực hiện của mô hình chuỗi giá trị của Michael Porter
Các hoạt động chính bao gồm:
- Vận chuyển đầu vào (Inbound Logistics): là việc tiếp nhận, lưu trữ và phân phối nguyên liệu được sử dụng trong quá trình sản xuất.
- Chế tạo (Operations): là giai đoạn mà nguyên liệu thô được chuyển thành sản phẩm cuối cùng.
- Vận chuyển đầu ra (Outbound Logistics): là phân phối sản phẩm cuối cùng cho người tiêu dùng.
- Tiếp thị và bán hàng (Marketing and Sales): liên quan đến quảng cáo, khuyến mãi, tổ chức bán hàng, kênh phân phối, định giá và quản lý sản phẩm cuối cùng nhằm đảm bảo nhắm vào đúng mục tiêu đến các nhóm người tiêu dùng thích hợp.
- Dịch vụ (Service): là các hoạt động cần thiết để duy trì hiệu suất của sản phẩm sau khi nó được sản xuất và bao gồm những yếu tố sau như: cài đặt, đào tạo, bảo trì, sửa chữa, bảo hành và dịch vụ sau bán hàng.
Các hoạt động hỗ trợ giúp các chức năng chính như sau:
- Mua hàng (Procurement): là làm thế nào để kiếm được các nguyên liệu thô cho sản phẩm.
- Phát triển công nghệ (Technology development): có thể được sử dụng trong giai đoạn phát triển và nghiên cứu, trong quá trình các sản phẩm mới được phát triển, thiết kế, và trong quá trình tự động hóa.
- Quản lý nguồn nhân lực (Human resource management): bao gồm các hoạt động liên quan đến tuyển dụng và giữ chân nhân viên phù hợp để giúp thiết kế, xây dựng và tiếp thị sản phẩm.
- Cơ sở hạ tầng doanh nghiệp (Firm infrastructure): là liên quan đến việc cơ cấu tổ chức và cơ chế quản lý, kế toán, tài chính, lập kế hoạch và kiểm soát chất lượng của tổ chức.
Các phương pháp tiếp cận mô hình chuỗi giá trị của Michael Porter
Có hai cách tiếp cận khác nhau nhằm phân tích mô hình chuỗi giá trị của Michael Porter chính là lợi thế về chi phí và lợi thế về sự khác biệt.
Thứ nhất, lợi thế về chi phí: Sau khi đã xác định các hoạt động chính và hoạt động hỗ trợ, các doanh nghiệp cần xác định các chi phí cho từng hoạt động. Đối với những hoạt động nào cần nhiều nguồn lực lao động, thì các chi phí có thể bao gồm giờ làm việc, tốc độ công việc, mức lương,… Các doanh nghiệp nên xác định được mối liên hệ giữa các hoạt động, nếu như chi phí giảm trong một lĩnh vực, chúng có thể được giảm ở những khoản khác. Vì vậy, các doanh nghiệp sau đó có thể xác định được các cơ hội để giảm chi phí.
Thứ hai, lợi thế về sự khác biệt: Việc xác định được các hoạt động tạo ra giá trị cao nhất cho khách hàng chính là ưu tiên hàng đầu. Chúng có thể bao gồm các việc sử dụng các chiến lược Marketing liên quan, sự hiểu biết về sản phẩm và hệ thống, trả lời điện thoại nhanh và đáp ứng được các kỳ vọng của khách hàng. Bước tiếp theo chính là đánh giá các chiến lược này để dẫn đến cải thiện giá trị. Doanh nghiệp cần tập trung vào dịch vụ khách hàng, cung cấp ưu đãi, tùy chọn để tùy chỉnh sản phẩm hoặc dịch vụ ngày càng tăng và thêm các tính năng sản phẩm. Cuối cùng, các doanh nghiệp nên xác định được sự khác biệt có thể dẫn đến duy trì và tăng thêm nhiều giá trị nhất.
Kết luận
Bài viết trên đây đã cung cấp cho bạn hiểu rõ hơn về mô hình chuỗi giá trị của Michael Porter. Mô hình này đưa ra các loại hoạt động chính và hoạt động hỗ trợ giúp phát triển doanh nghiệp. Hy vọng những thông tin bổ ích này sẽ giúp bạn nắm chắc được mô hình này và đạt được hiệu quả cao.
